Στη νοτιοανατολική πλευρά του κόλπου της Καβάλας βρίσκεται η Θάσος, ένα υπέροχο νησιώτικο θέρετρο της Μακεδονίας, το οποίο έχει έκταση 380 τ. χλμ., ακτογραμμή 115 χλμ και περίπου 13.500 κατοίκους.
Μια απόσταση 18 ναυτικών μιλίων τη χωρίζει από την Καβάλα, μία από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας, και μόλις 6 μίλια από την Κεραμωτή και το Αεροδρόμιο της Καβάλας. Διοικητικά, η Θάσος υπάγεται στο Νομό Καβάλας και είναι μια από τις επαρχίες του. Είναι κατάφυτη και η ξυλεία αποτελεί ένα από τα κύρια εισοδήματα των Θασιτών, όπως και η εξόρυξη μαρμάρου, ο τουρισμός, το λάδι, οι ελιές, το μέλι κ.ά. Ελιές, πεύκα, πλατάνια, έλατα, φλαμουριές, κέδρα, κρανιές και άλλα ήμερα και άγρια δένδρα καλύπτουν τους μικρούς κάμπους μέχρι τις κορφές των βουνών. Καταγάλανη και καταπράσινη, γεμάτη μνήμες και υποσχέσεις, γραφική και απρόβλεπτη, η ομορφιά της θάλασσας συνδυάζει την πλούσια βλάστηση από καταπράσινα πευκοδάση και ελαιώνες, με τα καθαρά κρυστάλλινα νερά, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής στα χωριά, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μοντέρνα καταστήματα και τη νυχτερινή ζωή.
Διακοπές στη μαγευτική Θάσο, βρείτε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, σουίτες, ...
Τι μπορούμε να επισκεφθούμε στη Θάσο:
ΜΟΥΣΕΙΑ
-To Αρχαιολογικό Μουσείο της Θάσου, Λιμένα.
-Tα λαογραφικά μουσεία που υπάρχουν στα περισσότερα χωριά του νησιού, όπως αυτό του Λαογραφικού - Πολιτιστικού συλλόγου Χ"Γιώργης, στο Θεολόγο.
-To μουσείο του Θάσιου ζωγράφου και γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή στην Ποταμιά.
-To μουσείο του Παπαγεωργίου στα Λιμενάρια.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΕΞΩΚΚΛΗΣΙΑ
-Την Ιερά Μονή του Αρχάγγελου Μιχαήλ μεταξύ Αστρίδας και Αλυκής.
-Την Ιερά Μονή του Αγίου Παντελεήμονα πάνω από το χωριό Μεγ. ΚαζαΒίτι (Μεγ. Πρίνος).
-Την εκκλησία της Παναγίας στο ομώνυμο χωριό.
-To εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων στο χωριό Καληράχη.
-Τις εκκλησίες του Αγίου Δημητρίου με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, της Αγίας Παρασκευής και της Παναγίας (Παναγούδας), στο χωριό Θεολόγος. Στην τελευταία έχει βρεθεί τοιχογραφία - αγιογραφία της βρεφοκρατούσας Παναγιάς, που χρονολογείται στο 1430 π.Χ.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
-Tov αρχαιολογικό χώρο της πόλης της Θάσου (ή αλλιώς Λιμένας) με πολλά και ενδιαφέροντα μνημεία (Ακρόπολη, Αρχαίο Θέατρο, Αρχαία Αγορά κλπ.).
-Την Αλυκή με αρχαία και μεσαιωνικά μνημεία.
-Toν αρχαίο κυκλικό πύργο της Θυμωνίας.
-To Καστρί, ανάμεσα στον Θεολόγο και στον Ποτό, όπου υπάρχει νεκρόπολη και νεολιθικός οικισμός.
ΠΑΡΑΛΙΕΣ
Σε όλη τη Θάσο υπάρχουν υπέροχες παραλίες με πεντακάθαρα νερά και αμμουδιές. Τέτοιες παραλίες θα βρείτε δίπλα στη Σκάλα Πρίνου, Σκάλα Σωτήρος, Σκάλα Ραχωνίου, Σκάλα Καληράχης, Σκάλα Μαριές και Σκάλα Ποταμιάς.
Ξεχωριστές παραλίες όμως (η καθεμιά για τους δικούς της λόγους) είναι οι ακόλουθες:
-H Ψιλή Αμμος, στο νότιο ακρωτήρι του νησιού.
-Η Αλυκή.
-Η παραλία Τρυπητή, στα Λιμενάρια.
-Η Χρυσή Αμμουδιά της Παναγίας.
-Η παραλία του Πευκαρίου.
-Η παραλία Παράδεισος στον οικισμό Κοίνυρα.
Βλάστηση και χλωρίδα
Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού καλύπτεται από δάση και θαμνώνες, ενώ σχετικά μικρή έκταση είναι γυμνή και άγονη. Το υπόλοιπο 1/4 της έκτασης καλύπτεται από καλλιέργειες (ελιές, αμπέλια κλπ.). Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι πυρκαγιές της δεκαετίας του '80 μείωσαν την βλάστηση (και ιδιαίτερα τα δάση, στα οποία παλιότερα η Θάσος όφειλε και το όνομα το πράσινο νησί) και αύξησαν τα γυμνά και άγονα εδάφη.
Η δασική έκταση καλύπτεται από τις εξής φυτοκοινωνικές διαπλάσεις:
Δάση κωνοφόρων δέντρων: Αντιπροσωπεύονται από τις φυτοκοινωνικές ενώσεις της Μαύρης Πεύκης (Pinus nigra) και της Τραχείας Πεύκης (Pinus brutia).
Θαμνώνες σκληρόφυλλων - αείφυλλων (Μάκια). Με τις φυτοκοινωνικές ενώσεις της Αγριελιά (Olea oleaster), του Πουρναριού (Querqus coccifera), της Αριάς (Querqus Hex) και του Σχίνου (Pistasialentiscus).
Ερεικώνες. Με κυρίαρχα είδη τα Erica arborea (με λευκά λουλούδια) και Erica verticilata (με ροδινοιώδη λουλούδια).
Η φυτοκοινωνική ένωση της Τραχείας Πεύκης κυριαρχεί, καλύπτοντας σχεδόν τα 3/4 των δασών του νησιού. Σχηματίζει αμιγείς συστάδες από τη θάλασσα μέχρι τα 500μ. υψόμετρο , ενώ στις νότιες πλαγιές ανεβαίνει και πάνω από τα 500μ. , σε ανάμιξη με τη Μαύρη Πεύκη μέχρι τα 800 μ.
Κάτω από τα δέντρα της Τραχείας Πεύκης ή και αυτόνομα, αναπτύσσονται θαμνώνες με ρείκια και πουρνάρια. Άλλα είδη που βρίσκουμε διάσπαρτα ή σε ομάδες είναι η καστανιά (Castanea sativa), η καρυδιά (Juglans regia), η κοκορεβιθιά (Pistacia terebinthus), το χρυσόξυλο (Cotinus coggygria), η κουτσουπιά (Cercis siliquastrum), τα κέδρα (Juniperus oxycedrus & J. excelsa), ο κράταιγος (Crataegus monogyna), το αρκουδοπούρναρο (Ilex aquifolium), η λυγαριά (Vitex agnus-castus), ενώ σε πιο υγρά μέρη και σε ρεματιές βρίσκουμε Πλατάνια (Platanus orietalis), Ιτιές (Salix sp.), Αγριόλευκες (Populus tremula). Υπενθυμίζουμε πως οι ρεματιές, λόγω του στοιχείου του νερού, είναι πολύ σημαντικά οικοσυστήματα από οικολογική άποψη.
Η Θάσος, σύμφωνα με μια παλιά έρευνα του Rechinger (1949), έχει 12 ενδημικά είδη φυτών (δεν απαντούν δηλαδή πουθενά αλλού). Ο αριθμός αυτός είναι αρκετά μεγάλος, αν αναλογιστούμε και τη μικρή απόσταση του νησιού από τη στεριά. Μερικά από τα ενδημικά φυτά της Θάσου είναι: Centaurea ipsaria, Lotus aduncus, Ranunculus thasius, Verbascum cylindrocapum. Επίσης ένα ενδιαφέρον είδος είναι το Crataegus aegea που είναι κοινό ενδημικό της Θάσου και της Καρπάθου.
Πανίδα
Η πανίδα της Θάσου δεν έχει μελετηθεί καλά. Είναι γεγονός πάντως πως τα μεγάλα θηλαστικά (π.χ. λύκος, τσακάλι) έχουν εξαφανιστεί από το νησί. Έχουν μείνει μόνο μικρά θηλαστικά όπως λαγοί (Lepus europaeus) και κουνάβια (Martes foina). Αυτό μπορεί να κάνει τα δάση του νησιού λιγότερο επικίνδυνα, αλλά είναι δυνατόν να προκαλέσει κατά καιρούς διάφορες οικολογικές ανισορροπίες από την υπέρμετρη ανάπτυξη ειδών των οποίων έχουν εκλείψει οι διάφοροι εχθροί (θηρευτές).
Αν κρίνουμε από αρκετούς αετούς που έχουν βρεθεί τραυματισμένοι κατά καιρούς, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι η ορνιθοπανίδα του νησιού, και ιδιαίτερα τα αρπακτικά, πρέπει να είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Από τα πουλιά που κυνηγιούνται περισσότερο στο νησί είναι η νησιωτική πέρδικα (Alectoris chukar) επιδημητικό, το ορτύκι (Coturnix coturnix) αποδημητικό και το τρυγόνι (Streptopelia turtur) καλοκαιρινός επισκέπτης.
Σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων, από το σύνολο των απειλούμενων πουλιών στην Ελλάδα, το 32,1% κινδυνεύουν από επέμβαση στους βιότοπους, το 24,6 % από άμεση ανθρώπινη επέμβαση (κυνήγι κλπ.) και το 7,5 % από φυτοφάρμακα, ρύπανση κλπ. Το Δασαρχείο προσπαθώντας να προστατεύσει την εναπομείνασα πανίδα του νησιού από το ασύδωτο κυνήγι, έχει ιδρύσει δύο μεγάλες περιοχές σαν καταφύγια θηραμάτων (μία στο Υψάριο και μία από Σκάλα Μαριών μέχρι Καλλιράχη), οι οποίες μάλιστα είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα NATURA 2000 και έχει συρρικνώσει την περίοδο στο κυνήγι του λαγού.
Οι κορυφές του όρους Υψάριον, εξάλλου, έχουν ενταχθεί στους σημαντικούς Ελληνικούς βιότοπους (ΕΟΚικό πρόγραμμα CORINE) λόγω των σημαντικών βιολογικών και φυσικών χαρακτηριστικών τους (Σφήκας, 1990).
Μια απόσταση 18 ναυτικών μιλίων τη χωρίζει από την Καβάλα, μία από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας, και μόλις 6 μίλια από την Κεραμωτή και το Αεροδρόμιο της Καβάλας. Διοικητικά, η Θάσος υπάγεται στο Νομό Καβάλας και είναι μια από τις επαρχίες του. Είναι κατάφυτη και η ξυλεία αποτελεί ένα από τα κύρια εισοδήματα των Θασιτών, όπως και η εξόρυξη μαρμάρου, ο τουρισμός, το λάδι, οι ελιές, το μέλι κ.ά. Ελιές, πεύκα, πλατάνια, έλατα, φλαμουριές, κέδρα, κρανιές και άλλα ήμερα και άγρια δένδρα καλύπτουν τους μικρούς κάμπους μέχρι τις κορφές των βουνών. Καταγάλανη και καταπράσινη, γεμάτη μνήμες και υποσχέσεις, γραφική και απρόβλεπτη, η ομορφιά της θάλασσας συνδυάζει την πλούσια βλάστηση από καταπράσινα πευκοδάση και ελαιώνες, με τα καθαρά κρυστάλλινα νερά, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής στα χωριά, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μοντέρνα καταστήματα και τη νυχτερινή ζωή.
Διακοπές στη μαγευτική Θάσο, βρείτε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, σουίτες, ...
Αυτό που σας δίνει την δυνατότητα να χαρείτε την φύση είναι η μαγευτική ομορφιά της Θάσου. Πλούσια δάση από πεύκα , μαυρόπευκα και έλατα ,αλλά και εκτάσεις με καλλιεργημένα λιόδεντρα καλύπτουν όλη την επιφάνεια του νησιού και τα γραφικά χωριουδάκια αποκαλύπτονται το ένα μετά το άλλο. Κι ενώ το βλέμμα χάνεται στο καταπράσινο τοπίο αρκεί ένα σκίρτημα του για να χαθεί αυτή τη φορά στην απεραντοσύνη του Αιγαίου. Κολπίσκοι, δαντελωτές ακρογιαλιές, άγρια βράχια και απόκρυφες σπηλιές υπόσχονται συγκινήσεις ανεπανάληπτες. Τα λευκά μάρμαρα, ο εκλεκτός οίνος και περίφημο μέλι, το εξαιρετικό ελαιόλαδο αλλά και κοιτάσματα πετρελαίου, αποδεικνύουν τον αναμφισβήτητο πλούτο του νησιού. Μεγαλύτερο πλούτο παρουσιάζει το ιστορικό και πολιτισμικό υπόβαθρο της Θάσου ανά τους αιώνες.
Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια λοιπόν το σμαραγδένιο νησί εύκολα κέρδισε τις εντυπώσεις των επισκεπτών του και χωρίς διαφημιστική προπαγάνδα απέκτησε φήμη που απλώθηκε στα πέρατα του κόσμου κι έγινε πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης για πολλούς δημιουργούς. Τα θέλγητρα του νησιού έγιναν αιτία να γνωρίσει στιγμές μεγάλης δόξας αλλά και μεγάλων καταστροφών καθώς άποικοι και κατακτητές συμπλήρωσαν συχνά με την παρουσία τους την σπουδαία ιστορία της Θάσου. Οι ξένες επιδράσεις αφομοιώθηκαν γρήγορα και γόνιμα όμως από τους ντόπιους που διατηρούν με σεβασμό τα έθιμα και τις παραδόσεις και που ταξιδεύουν την ιστορία του νησιού μέσα στο χρόνο. Η άρτια τουριστική υποδομή της Θάσου, οι μοναδικές φυσικές καλλονές της και η μοναδική φιλοξενία των κατοίκων κάνουν το νησί έναν προορισμό για μοναδικές διακοπές και διασκέδαση.
Ιστορία του νησιού:
Η παράδοση έχει συνδέσει το όνομά της με τον Θάσο, γιο του Ποσειδώνα ή κατ' άλλη εκδοχή του Αγήνορα, βασιλιά της Φοινίκης. Αυτό, σύνφωνα με την επίσημη ιστορική άποψη, φανερώνει ότι οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής ήταν Φοίνικες, οι οποίοι εγκατέστησαν στη Θάσο εμπορικό σταθμό. Σύμφωνα με άλλες στορικές μαρτυρίες, το 700 π.Χ., Παριανοί με αρχηγό τον Τεσεσικλή έδιωξαν τους θράκες και κατοίκησαν στο νησί. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η Θάσος αναδείχτηκε σε σημαντικότατο οικονομικό κέντρο χάρης στα κοιτάσματα χρυσού που διέθετε. Το λιμάνι στάθηκε πύλη υποδοχής όλων των πνευματικών στοιχείων της εποχής, αναδεικνύοντας το νησί σε σπουδαίο πνευματικό κέντρο. Η Θάσος κυριεύτηκε το 338 π.Χ. από το Φίλιππο και αποτέλεσε επαρχία του Βυζαντινού κράτους για δύο αιώνες, μέχρι που καταλήφθηκε από Αβάρους. Το Βυζάντιο την επανέκτησε έως την καταστροφή της από τους Σαρακηνούς. Πέρασε στην κατοχή των Φράγκων για αιώνες, μέχρι που την υπέταξαν οι Τούρκοι το 1455. Μετά παραχωρήθηκε στο Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου. Απελευθερώθηκε το 1912 και με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 πέρασε στην ελληνική επικράτεια.
Στο νησί κάποιος μπορεί να δει επίσης και μνημεία τα οποία διατηρούνται από τις ένδοξες μέρες του παρελθόντος, όπως τα τείχη του φρουρίου της αρχαίας πόλης, το ναό του Απόλλωνα και το ιερό του Διονύσου.Ένας σημαντικός λόγος να διαλέξετε αυτό το νησί για τις διακοπές σας είναι το γεγονός ότι είναι από τα πολύ λίγα που βρίσκονται τόσο κοντά στη στεριά και έτσι σας δίνει την δυνατότητα να κάνετε εκδρομές σε πολλούς ακόμη αρχαιολογικούς χώρους και να επισκεφτείτε όμορφες πόλεις σε όλη την Βόρεια Ελλάδα.
Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια λοιπόν το σμαραγδένιο νησί εύκολα κέρδισε τις εντυπώσεις των επισκεπτών του και χωρίς διαφημιστική προπαγάνδα απέκτησε φήμη που απλώθηκε στα πέρατα του κόσμου κι έγινε πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης για πολλούς δημιουργούς. Τα θέλγητρα του νησιού έγιναν αιτία να γνωρίσει στιγμές μεγάλης δόξας αλλά και μεγάλων καταστροφών καθώς άποικοι και κατακτητές συμπλήρωσαν συχνά με την παρουσία τους την σπουδαία ιστορία της Θάσου. Οι ξένες επιδράσεις αφομοιώθηκαν γρήγορα και γόνιμα όμως από τους ντόπιους που διατηρούν με σεβασμό τα έθιμα και τις παραδόσεις και που ταξιδεύουν την ιστορία του νησιού μέσα στο χρόνο. Η άρτια τουριστική υποδομή της Θάσου, οι μοναδικές φυσικές καλλονές της και η μοναδική φιλοξενία των κατοίκων κάνουν το νησί έναν προορισμό για μοναδικές διακοπές και διασκέδαση.
Ιστορία του νησιού:
Η παράδοση έχει συνδέσει το όνομά της με τον Θάσο, γιο του Ποσειδώνα ή κατ' άλλη εκδοχή του Αγήνορα, βασιλιά της Φοινίκης. Αυτό, σύνφωνα με την επίσημη ιστορική άποψη, φανερώνει ότι οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής ήταν Φοίνικες, οι οποίοι εγκατέστησαν στη Θάσο εμπορικό σταθμό. Σύμφωνα με άλλες στορικές μαρτυρίες, το 700 π.Χ., Παριανοί με αρχηγό τον Τεσεσικλή έδιωξαν τους θράκες και κατοίκησαν στο νησί. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η Θάσος αναδείχτηκε σε σημαντικότατο οικονομικό κέντρο χάρης στα κοιτάσματα χρυσού που διέθετε. Το λιμάνι στάθηκε πύλη υποδοχής όλων των πνευματικών στοιχείων της εποχής, αναδεικνύοντας το νησί σε σπουδαίο πνευματικό κέντρο. Η Θάσος κυριεύτηκε το 338 π.Χ. από το Φίλιππο και αποτέλεσε επαρχία του Βυζαντινού κράτους για δύο αιώνες, μέχρι που καταλήφθηκε από Αβάρους. Το Βυζάντιο την επανέκτησε έως την καταστροφή της από τους Σαρακηνούς. Πέρασε στην κατοχή των Φράγκων για αιώνες, μέχρι που την υπέταξαν οι Τούρκοι το 1455. Μετά παραχωρήθηκε στο Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου. Απελευθερώθηκε το 1912 και με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 πέρασε στην ελληνική επικράτεια.
Στο νησί κάποιος μπορεί να δει επίσης και μνημεία τα οποία διατηρούνται από τις ένδοξες μέρες του παρελθόντος, όπως τα τείχη του φρουρίου της αρχαίας πόλης, το ναό του Απόλλωνα και το ιερό του Διονύσου.Ένας σημαντικός λόγος να διαλέξετε αυτό το νησί για τις διακοπές σας είναι το γεγονός ότι είναι από τα πολύ λίγα που βρίσκονται τόσο κοντά στη στεριά και έτσι σας δίνει την δυνατότητα να κάνετε εκδρομές σε πολλούς ακόμη αρχαιολογικούς χώρους και να επισκεφτείτε όμορφες πόλεις σε όλη την Βόρεια Ελλάδα.
Τι μπορούμε να επισκεφθούμε στη Θάσο:
ΜΟΥΣΕΙΑ
-To Αρχαιολογικό Μουσείο της Θάσου, Λιμένα.
-Tα λαογραφικά μουσεία που υπάρχουν στα περισσότερα χωριά του νησιού, όπως αυτό του Λαογραφικού - Πολιτιστικού συλλόγου Χ"Γιώργης, στο Θεολόγο.
-To μουσείο του Θάσιου ζωγράφου και γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή στην Ποταμιά.
-To μουσείο του Παπαγεωργίου στα Λιμενάρια.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΕΞΩΚΚΛΗΣΙΑ
-Την Ιερά Μονή του Αρχάγγελου Μιχαήλ μεταξύ Αστρίδας και Αλυκής.
-Την Ιερά Μονή του Αγίου Παντελεήμονα πάνω από το χωριό Μεγ. ΚαζαΒίτι (Μεγ. Πρίνος).
-Την εκκλησία της Παναγίας στο ομώνυμο χωριό.
-To εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων στο χωριό Καληράχη.
-Τις εκκλησίες του Αγίου Δημητρίου με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, της Αγίας Παρασκευής και της Παναγίας (Παναγούδας), στο χωριό Θεολόγος. Στην τελευταία έχει βρεθεί τοιχογραφία - αγιογραφία της βρεφοκρατούσας Παναγιάς, που χρονολογείται στο 1430 π.Χ.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
-Tov αρχαιολογικό χώρο της πόλης της Θάσου (ή αλλιώς Λιμένας) με πολλά και ενδιαφέροντα μνημεία (Ακρόπολη, Αρχαίο Θέατρο, Αρχαία Αγορά κλπ.).
-Την Αλυκή με αρχαία και μεσαιωνικά μνημεία.
-Toν αρχαίο κυκλικό πύργο της Θυμωνίας.
-To Καστρί, ανάμεσα στον Θεολόγο και στον Ποτό, όπου υπάρχει νεκρόπολη και νεολιθικός οικισμός.
ΠΑΡΑΛΙΕΣ
Σε όλη τη Θάσο υπάρχουν υπέροχες παραλίες με πεντακάθαρα νερά και αμμουδιές. Τέτοιες παραλίες θα βρείτε δίπλα στη Σκάλα Πρίνου, Σκάλα Σωτήρος, Σκάλα Ραχωνίου, Σκάλα Καληράχης, Σκάλα Μαριές και Σκάλα Ποταμιάς.
Ξεχωριστές παραλίες όμως (η καθεμιά για τους δικούς της λόγους) είναι οι ακόλουθες:
-H Ψιλή Αμμος, στο νότιο ακρωτήρι του νησιού.
-Η Αλυκή.
-Η παραλία Τρυπητή, στα Λιμενάρια.
-Η Χρυσή Αμμουδιά της Παναγίας.
-Η παραλία του Πευκαρίου.
-Η παραλία Παράδεισος στον οικισμό Κοίνυρα.
Βλάστηση και χλωρίδα
Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού καλύπτεται από δάση και θαμνώνες, ενώ σχετικά μικρή έκταση είναι γυμνή και άγονη. Το υπόλοιπο 1/4 της έκτασης καλύπτεται από καλλιέργειες (ελιές, αμπέλια κλπ.). Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι πυρκαγιές της δεκαετίας του '80 μείωσαν την βλάστηση (και ιδιαίτερα τα δάση, στα οποία παλιότερα η Θάσος όφειλε και το όνομα το πράσινο νησί) και αύξησαν τα γυμνά και άγονα εδάφη.
Η δασική έκταση καλύπτεται από τις εξής φυτοκοινωνικές διαπλάσεις:
Δάση κωνοφόρων δέντρων: Αντιπροσωπεύονται από τις φυτοκοινωνικές ενώσεις της Μαύρης Πεύκης (Pinus nigra) και της Τραχείας Πεύκης (Pinus brutia).
Θαμνώνες σκληρόφυλλων - αείφυλλων (Μάκια). Με τις φυτοκοινωνικές ενώσεις της Αγριελιά (Olea oleaster), του Πουρναριού (Querqus coccifera), της Αριάς (Querqus Hex) και του Σχίνου (Pistasialentiscus).
Ερεικώνες. Με κυρίαρχα είδη τα Erica arborea (με λευκά λουλούδια) και Erica verticilata (με ροδινοιώδη λουλούδια).
Η φυτοκοινωνική ένωση της Τραχείας Πεύκης κυριαρχεί, καλύπτοντας σχεδόν τα 3/4 των δασών του νησιού. Σχηματίζει αμιγείς συστάδες από τη θάλασσα μέχρι τα 500μ. υψόμετρο , ενώ στις νότιες πλαγιές ανεβαίνει και πάνω από τα 500μ. , σε ανάμιξη με τη Μαύρη Πεύκη μέχρι τα 800 μ.
Κάτω από τα δέντρα της Τραχείας Πεύκης ή και αυτόνομα, αναπτύσσονται θαμνώνες με ρείκια και πουρνάρια. Άλλα είδη που βρίσκουμε διάσπαρτα ή σε ομάδες είναι η καστανιά (Castanea sativa), η καρυδιά (Juglans regia), η κοκορεβιθιά (Pistacia terebinthus), το χρυσόξυλο (Cotinus coggygria), η κουτσουπιά (Cercis siliquastrum), τα κέδρα (Juniperus oxycedrus & J. excelsa), ο κράταιγος (Crataegus monogyna), το αρκουδοπούρναρο (Ilex aquifolium), η λυγαριά (Vitex agnus-castus), ενώ σε πιο υγρά μέρη και σε ρεματιές βρίσκουμε Πλατάνια (Platanus orietalis), Ιτιές (Salix sp.), Αγριόλευκες (Populus tremula). Υπενθυμίζουμε πως οι ρεματιές, λόγω του στοιχείου του νερού, είναι πολύ σημαντικά οικοσυστήματα από οικολογική άποψη.
Η Θάσος, σύμφωνα με μια παλιά έρευνα του Rechinger (1949), έχει 12 ενδημικά είδη φυτών (δεν απαντούν δηλαδή πουθενά αλλού). Ο αριθμός αυτός είναι αρκετά μεγάλος, αν αναλογιστούμε και τη μικρή απόσταση του νησιού από τη στεριά. Μερικά από τα ενδημικά φυτά της Θάσου είναι: Centaurea ipsaria, Lotus aduncus, Ranunculus thasius, Verbascum cylindrocapum. Επίσης ένα ενδιαφέρον είδος είναι το Crataegus aegea που είναι κοινό ενδημικό της Θάσου και της Καρπάθου.
Πανίδα
Η πανίδα της Θάσου δεν έχει μελετηθεί καλά. Είναι γεγονός πάντως πως τα μεγάλα θηλαστικά (π.χ. λύκος, τσακάλι) έχουν εξαφανιστεί από το νησί. Έχουν μείνει μόνο μικρά θηλαστικά όπως λαγοί (Lepus europaeus) και κουνάβια (Martes foina). Αυτό μπορεί να κάνει τα δάση του νησιού λιγότερο επικίνδυνα, αλλά είναι δυνατόν να προκαλέσει κατά καιρούς διάφορες οικολογικές ανισορροπίες από την υπέρμετρη ανάπτυξη ειδών των οποίων έχουν εκλείψει οι διάφοροι εχθροί (θηρευτές).
Αν κρίνουμε από αρκετούς αετούς που έχουν βρεθεί τραυματισμένοι κατά καιρούς, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι η ορνιθοπανίδα του νησιού, και ιδιαίτερα τα αρπακτικά, πρέπει να είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Από τα πουλιά που κυνηγιούνται περισσότερο στο νησί είναι η νησιωτική πέρδικα (Alectoris chukar) επιδημητικό, το ορτύκι (Coturnix coturnix) αποδημητικό και το τρυγόνι (Streptopelia turtur) καλοκαιρινός επισκέπτης.
Σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων, από το σύνολο των απειλούμενων πουλιών στην Ελλάδα, το 32,1% κινδυνεύουν από επέμβαση στους βιότοπους, το 24,6 % από άμεση ανθρώπινη επέμβαση (κυνήγι κλπ.) και το 7,5 % από φυτοφάρμακα, ρύπανση κλπ. Το Δασαρχείο προσπαθώντας να προστατεύσει την εναπομείνασα πανίδα του νησιού από το ασύδωτο κυνήγι, έχει ιδρύσει δύο μεγάλες περιοχές σαν καταφύγια θηραμάτων (μία στο Υψάριο και μία από Σκάλα Μαριών μέχρι Καλλιράχη), οι οποίες μάλιστα είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα NATURA 2000 και έχει συρρικνώσει την περίοδο στο κυνήγι του λαγού.
Οι κορυφές του όρους Υψάριον, εξάλλου, έχουν ενταχθεί στους σημαντικούς Ελληνικούς βιότοπους (ΕΟΚικό πρόγραμμα CORINE) λόγω των σημαντικών βιολογικών και φυσικών χαρακτηριστικών τους (Σφήκας, 1990).
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΑΣΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου